Gdzie znajduje się najwyższa budowla z drewna na świecie?

• Najwyższa konstrukcja drewniana na świecie to Radiostacja Gliwicka w Polsce (111 m)
• Najwyższy budynek mieszkalny z drewna to Ascent w Milwaukee (86,6 m)
• Drewno wraca do łask jako ekologiczny materiał budowlany przyszłości
• W Australii powstaje budynek o rekordowej wysokości 192,2 m

Najwyższe drewniane konstrukcje na świecie zaskakują swoimi rozmiarami i innowacyjnością. Choć przez dekady beton i stal dominowały w budownictwie wysokim, dziś drewno wraca jako materiał przyszłości. Mało kto wie, że najwyższa drewniana budowla na świecie znajduje się w Polsce – to Radiostacja Gliwicka o wysokości niemal 111 metrów, wzniesiona w 1935 roku. Ta konstrukcja z modrzewiowych belek połączonych ponad 16 tysiącami śrub pełniła funkcję masztu radiowego i przetrwała do dziś jako świadek historii. Warto rozróżnić budowle techniczne od budynków mieszkalnych. W kategorii najwyższych drewnianych budynków mieszkalnych rekordy są regularnie pobijane. Obecnie tytuł najwyższego drewnianego budynku dzierży Ascent w Milwaukee (USA) o wysokości 86,6 metrów, wyprzedzając norweski Mjøstårnet (85,4 m).

Współczesne budynki drewniane korzystają z zaawansowanych technologii. Elementy nośne wykonywane są z klejonych warstwowo belek, które osiągają wytrzymałość porównywalną ze stalą. Architekci odkrywają na nowo zalety drewna, doceniając jego walory ekologiczne. Budynki drewniane magazynują dwutlenek węgla zamiast go emitować. Przyszłość drewnianych wieżowców rysuje się w jasnych barwach. W Perth rozpoczęto budowę konstrukcji o planowanej wysokości 192,2 metrów. Coraz więcej krajów zmienia przepisy budowlane, umożliwiając wznoszenie wyższych konstrukcji drewnianych.

Najczęściej zadawane pytania

• Gdzie znajduje się najwyższa budowla z drewna na świecie?
  Najwyższą budowlą drewnianą na świecie jest Radiostacja Gliwicka w Polsce, mierząca 111 metrów wysokości.
• Jaki jest najwyższy budynek mieszkalny wykonany z drewna?
  Najwyższym budynkiem mieszkalnym z drewna jest Ascent w Milwaukee (USA), mierzący 86,6 metrów wysokości.
• Czy drewniane budynki są bezpieczne pod względem przeciwpożarowym?
  Tak, masywne elementy drewniane (CLT) zachowują wytrzymałość podczas pożaru dłużej niż niezabezpieczona stal.
• Jakie są zalety budowania z drewna?
  Zalety to: mniejszy ślad węglowy, magazynowanie CO2, odnawialność surowca i szybszy proces budowy.

ŹRÓDŁO:

• [1]https://biurorekordow.pl/najwyzsza-budowla-z-drewna-rekord-guinnessa/[1]
• [2]https://www.fs.usda.gov/inside-fs/delivering-mission/apply/worlds-tallest-timber-building-opens[2]
• [3]https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_tallest_wooden_buildings[3]

Radiostacja gliwicka – 111 metrów drewna i rekord Guinnessa, który zaskakuje cały świat

Radiostacja gliwicka to prawdziwy fenomen inżynierii drewnianej, który do dziś fascynuje specjalistów i zwykłych turystów. Wzniesiona w latach 1934-1935, kiedy to Gliwice znajdowały się jeszcze po niemieckiej stronie ówczesnej granicy, stanowi unikatowy przykład wykorzystania drewna w konstrukcjach technicznych. To, co najbardziej zaskakuje odwiedzających, to fakt, że wieża ma dokładnie 111 metrów i 10 centymetrów wysokości i wciąż dumnie góruje nad miastem pomimo upływu prawie 90 lat! Z technicznego punktu widzenia, wybór drewna jako materiału budowlanego nie był przypadkowy – pionowa antena zawieszono wewnątrz konstrukcji, a drewno nie zakłócało nadawanego sygnału radiowego, w przeciwieństwie do stali, która tworzyłaby tzw. klatkę Faradaya.

Ciekawostką jest, że drabina prowadząca na szczyt wieży ma dokładnie 365 szczebli – symbolizujących dni w roku. Przy dobrej pogodzie ze szczytu można dostrzec panoramę obejmującą pasma Beskidów, Sudetów, a nawet Tatr!

Historia i znaczenie gliwickiej radiostacji

Radiostacja w Gliwicach to nie tylko rekordowa konstrukcja, ale także świadek przełomowych wydarzeń historycznych. Obiekt zyskał międzynarodową sławę 31 sierpnia 1939 roku, kiedy stał się miejscem tzw. „prowokacji gliwickiej” – sfingowanego przez niemieckich funkcjonariuszy SS napadu, który posłużył jako jeden z pretekstów do rozpoczęcia II wojny światowej. Ten historyczny epizod sprawia, że dzisiejszy pomnik historii ma znaczenie wykraczające daleko poza aspekty inżynieryjne.

Po zakończeniu wojny, gdy granice uległy zmianie, radiostacja znalazła się w Polsce i aż do 1956 roku wykorzystywana była między innymi do zagłuszania audycji Radia Wolna Europa. Dziś zespół budynków radiostacji wraz z imponującą wieżą stanowi oddział Muzeum w Gliwicach i przyciąga odwiedzających z całego świata.

Tajemnice drewnianej konstrukcji

Konstrukcja wieży radiostacji to prawdziwe arcydzieło inżynierii drewnianej. Wykonana z belek modrzewiowych o różnej grubości i prostokątnym przekroju, połączonych za pomocą ponad 16 tysięcy mosiężnych śrub i kołków – co zaskakujące, bez użycia ani jednego gwoździa! Szczególnie interesujące są następujące aspekty techniczne radiostacji:

• Drewno modrzewiowe wybrano ze względu na jego wyjątkową trwałość i odporność na warunki atmosferyczne
• Konstrukcja nie została zaimpregnowana, co czyni jej prawie 90-letnie istnienie jeszcze bardziej imponującym
• Cztery stopy wieży zakotwiczono w betonowych fundamentach, z których każdy waży 87 ton
• Nocna iluminacja obiektu widoczna jest z odległości wielu kilometrów

To, co wyróżnia gliwicką radiostację spośród innych historycznych konstrukcji, to jej niezwykła trwałość pomimo braku nowoczesnych technologii konserwacji. Choć szacuje się, że jej trwałość przewidywana jest na jeszcze około 20 lat, już teraz stanowi dowód na to, że drewno jako materiał budowlany może przetrwać próbę czasu.

Dzięki wpisowi do Księgi Rekordów Guinnessa jako najwyższa drewniana konstrukcja na świecie, a także uznaniu za Pomnik Historii w 2017 roku, Radiostacja Gliwicka zyskała należne jej miejsce wśród najważniejszych zabytków techniki w Europie i pozostaje inspiracją dla współczesnych architektów zainteresowanych ekologicznymi rozwiązaniami w budownictwie wysokim.

Od Mjøstårnet do Ascent – wyścig o tytuł najwyższego drewnianego wieżowca mieszkalnego

Drewniane wieżowce przeżywają swój renesans, a rywalizacja o miano najwyższego staje się coraz bardziej emocjonująca. Kiedy w marcu 2019 roku ukończono norweski Mjøstårnet o wysokości 85,4 metrów, świat architektury wstrzymał oddech – powstała konstrukcja, która udowodniła, że drewno może konkurować z betonem i stalą na niespotykane dotąd wysokości. Ten 18-piętrowy kolos nad jeziorem Mjøsa stał się symbolem zielonej rewolucji w budownictwie, choć jego panowanie na szczycie nie trwało długo.

Zaledwie trzy lata później, w lipcu 2022 roku, amerykański Ascent w Milwaukee przebił norweski rekord zaledwie o 1,2 metra, osiągając wysokość 86,6 metrów. Ta minimalna różnica pokazuje, jak zacięta jest rywalizacja w świecie drewnianego budownictwa wysokościowego. 25-piętrowy Ascent został oficjalnie uznany przez Council on Tall Buildings and Urban Habitat za najwyższy drewniany budynek na świecie.

Technologiczne fundamenty sukcesu

Za spektakularnym wzrostem drewnianych wieżowców stoją przełomowe technologie materiałowe. Oba rekordowe budynki wykorzystują zaawansowane materiały drewnopochodne:

• Drewno klejone krzyżowo (CLT) – płyty z warstw drewna ułożonych prostopadle do siebie
• Drewno klejone warstwowo (Glulam) – belki z równolegle klejonych warstw drewna
• Hybrydowe systemy łączące drewno z betonem w strategicznych miejscach konstrukcji
• Specjalne rozwiązania przeciwpożarowe, gdzie zewnętrzna warstwa drewna zwęgla się, chroniąc wewnętrzną strukturę

Co ciekawe, wbrew powszechnym obawom, masywne elementy drewniane zachowują wytrzymałość podczas pożaru dłużej niż niezabezpieczona stal. Badania prowadzone przez Forest Products Laboratory w USA wykazały, że kolumny z klejonego drewna warstwowego kwalifikują się do trzygodzinnej odporności ogniowej.

Przyszłość sięga jeszcze wyżej

Wyścig o miano najwyższego drewnianego budynku nabiera tempa, a kolejni pretendenci już czekają w blokach startowych. Australijski projekt C6 w Perth ma szansę zrewolucjonizować branżę, osiągając zawrotną wysokość 189-192 metrów. Ta 50-piętrowa konstrukcja, wykorzystująca 42% drewna w swojej strukturze, pokazuje przyszłość hybrydowych systemów budowlanych.

Szwajcarski projekt Rocket&Tigerli w Winterthur niedaleko Zurychu również dołącza do wyścigu z planowaną wysokością 100 metrów. To, co jeszcze dekadę temu wydawałoby się niemożliwe, dziś staje się architektoniczną rzeczywistością, w której drewno odgrywa główną rolę.

Każdy nowy drewniany wieżowiec to nie tylko rekord wysokości, ale także laboratorium innowacji. Budynek Ascent w Milwaukee powstał w zaledwie dwa lata – znacznie szybciej niż tradycyjne konstrukcje betonowe czy stalowe. Dodatkowo, wykorzystane w nim drewno magazynuje tyle CO2, ile wyemitowałoby 2400 samochodów w ciągu roku.

Korzyści ekologiczne na horyzoncie

Rozwój drewnianych wieżowców to nie tylko wyścig o wysokość, ale przede wszystkim krok w kierunku zrównoważonego budownictwa. Przemysł budowlany odpowiada globalnie za niemal połowę emisji CO2, z czego produkcja betonu i stali stanowi około 22%. Zastąpienie tych materiałów drewnem to nie futurystyczna wizja, lecz realna szansa na zmniejszenie śladu węglowego naszych miast.

Zarówno Mjøstårnet jak i Ascent stanowią dowód, że drewno może być materiałem przyszłości w budownictwie wysokim, łącząc tradycję z nowoczesnością i ekologią. Kolejne dekady z pewnością przyniosą jeszcze wyższe drewniane konstrukcje, wyznaczając nowe standardy w architekturze.

CLT i glulam – nowoczesne technologie, które pozwalają drewnu sięgać nieba

Drewno klejone krzyżowo (CLT) i drewno klejone warstwowo (glulam) to rewolucyjne materiały, które zmieniają oblicze współczesnej architektury. Dzięki zaawansowanej inżynierii, materiał znany ludzkości od tysięcy lat został przekształcony w produkt zdolny konkurować z betonem i stalą na niespotykane dotąd wysokości. Te innowacyjne technologie umożliwiają wznoszenie budynków, które jeszcze dekadę temu wydawały się niemożliwe do wykonania z materiałów drewnianych.

CLT (Cross Laminated Timber) powstaje poprzez sklejenie warstw desek ułożonych prostopadle względem siebie, co zapewnia wyjątkową stabilność wymiarową i wytrzymałość. Glulam (Glued Laminated Timber) to materiał składający się z równoległych warstw drewna połączonych klejem pod wysokim ciśnieniem, tworzący elementy konstrukcyjne o imponujących parametrach wytrzymałościowych.

Różnice i zastosowania technologii drewnianych

CLT i glulam pełnią odmienne, lecz komplementarne role w konstrukcjach wysokich budynków. CLT sprawdza się doskonale jako masywne panele ścienne i stropowe, podczas gdy glulam tworzy główne elementy nośne – kolumny i belki. Połączenie tych dwóch technologii umożliwia tworzenie kompletnych systemów konstrukcyjnych z drewna, które mogą sięgać nawet kilkudziesięciu pięter.

Zastosowanie tych materiałów w budownictwie wysokim obejmuje:

• Prefabrykowane ściany i stropy z płyt CLT o grubości 7-30 centymetrów
• Masywne kolumny glulam zdolne przenosić obciążenia wielopiętrowych budynków
• Belki stropowe o rozpiętości do 25 metrów
• Hybrydowe systemy łączące drewno z betonowymi rdzeniami dla dodatkowej stabilności

Wytrzymałość i odporność ogniowa

Wbrew powszechnym obawom, masywne elementy drewniane wykazują zaskakującą odporność na działanie ognia. Podczas pożaru zewnętrzna warstwa drewna zwęgla się, tworząc naturalną barierę ochronną dla rdzenia. Badania przeprowadzone w Laboratorium Produktów Leśnych w USA wykazały, że kolumny glulam mogą uzyskać certyfikat odporności ogniowej nawet do trzech godzin – dłużej niż niezabezpieczona stal!

CLT i glulam łączą tradycję budownictwa drewnianego z najnowocześniejszymi technologiami XXI wieku. Dzięki komputerowo sterowanej produkcji, wielkoformatowe elementy mogą być prefabrykowane z dokładnością do milimetra, co znacząco przyspiesza proces montażu. Budynek Ascent w Milwaukee, obecny rekordzista wysokości wśród drewnianych wieżowców, powstał w zaledwie dwa lata – znacznie szybciej niż tradycyjne konstrukcje betonowe czy stalowe.

Właściwości środowiskowe i użytkowe

Drewno klejone krzyżowo posiada zdolność regulowania wilgotności wewnątrz budynków, co tworzy zdrowy, komfortowy mikroklimat. Ściany z CLT pochłaniają nadmiar wilgoci i oddają ją, gdy powietrze staje się zbyt suche. Czy wiesz, że może to nawet ograniczyć ryzyko chorób sercowo-naczyniowych? Dodatkowo, drewniane wnętrza oddziałują pozytywnie na psychikę mieszkańców, redukując stres i poprawiając samopoczucie.

Dzięki zastosowaniu cieńszych ścian niż w tradycyjnym budownictwie murowanym, konstrukcje z CLT zapewniają nawet o 10% więcej przestrzeni użytkowej przy tym samym obrysie zewnętrznym budynku. To istotna zaleta szczególnie w warunkach miejskich, gdzie każdy dodatkowy metr kwadratowy jest na wagę złota.

Przyszłość wysokiego budownictwa drewnianego

Potencjał CLT i glulam w konstrukcjach wysokościowych dopiero zaczyna być odkrywany. Wraz z rozwojem technologii i zmianami w przepisach budowlanych, kolejne pokolenia drewnianych wieżowców będą mogły sięgać jeszcze wyżej. Architekci i inżynierowie na całym świecie pracują nad projektami budynków, które przełamią kolejne bariery wysokości, udowadniając, że drewno może być materiałem przyszłości.

Rozwój technologii drewna inżynieryjnego stanowi istotny krok w kierunku zrównoważonego budownictwa. Każdy metr sześcienny CLT czy glulam to zmagazynowany dwutlenek węgla, który w przeciwnym razie trafiłby do atmosfery. Czy może być lepszy sposób na walkę ze zmianami klimatycznymi niż budowanie z materiału, który sam w sobie jest magazynem CO₂?

Przyszłość należy do drewna – projekt C6 w Perth i inne ambitne konstrukcje drewniane

Australijski projekt C6 w Perth to prawdziwy przełom w dziedzinie drewnianego budownictwa wysokościowego. Ta imponująca 50-piętrowa konstrukcja o wysokości 191,2 metrów będzie stanowić nowy rozdział w historii architektury. Konstrukcja hybrydowa, w której drewno stanowi 42% całości, wyznacza nowe standardy dla zrównoważonego budownictwa na całym świecie. Wieżowiec po ukończeniu stanie się ikoną Perth i żywym dowodem na to, że drewno może konkurować z betonem i stalą nawet przy najbardziej ambitnych projektach.

Projekt C6 to znacznie więcej niż tylko wysoki budynek. To kompletna wizja zrównoważonego życia w mieście. Konstrukcja z belek z klejonego warstwowo drewna otoczona stalowym egzoszkieletem zapewni nie tylko stabilność, ale też unikatową estetykę. Na terenie kompleksu powstanie podium z przestrzenią publiczną obsadzoną lokalną florą, która będzie służyć jako miejsce rehabilitacji zagrożonych gatunków, w tym czarnej kakadu. Co więcej, mieszkańcy 237 apartamentów otrzymają dostęp do floty 80 elektrycznych Tesli Model 3!

Globalne trendy w drewnianym budownictwie wysokościowym

C6 to niejedyny projekt, który pokazuje rosnące znaczenie drewna w nowoczesnej architekturze. Na świecie powstaje coraz więcej ambitnych konstrukcji wykorzystujących ten odnawialny materiał:

• Szwajcarski projekt Rocket&Tigerli w Winterthur (100 m) wykorzystuje innowacyjny system konstrukcyjny opracowany przez ETH Zurich, zastępując tradycyjny betonowy rdzeń drewnem
• HoHo Wien pod Wiedniem (84 m) posiada fasadę wykonaną w 75% z drewna, co pozwoliło zaoszczędzić około 2800 ton CO2
• W Sydney powstaje siedziba firmy Atlassian, wykorzystująca podobną technologię jak C6
• Na całym świecie do 2023 roku zbudowano już 1700 budynków z wykorzystaniem technologii mass timber w samych Stanach Zjednoczonych

Z każdym nowym projektem granice możliwości drewnianego budownictwa są przesuwane coraz dalej, udowadniając, że ten tradycyjny materiał ma przed sobą świetlaną przyszłość w nowoczesnej architekturze. Konstrukcje hybrydowe łączące drewno, beton i stal stają się coraz popularniejsze, oferując optymalne wykorzystanie właściwości każdego z materiałów.

Ekologiczne korzyści drewnianych wieżowców

Wykorzystanie drewna w budownictwie wysokim to nie tylko kwestia estetyki czy innowacji, ale przede wszystkim odpowiedź na wyzwania klimatyczne. Przemysł budowlany odpowiada za około 40% globalnych emisji CO2, przy czym produkcja cementu generuje aż 8% całkowitej emisji dwutlenku węgla. Zastąpienie betonu i stali materiałami drzewnymi może radykalnie zmniejszyć ślad węglowy budynków.

C6 ma być pierwszym w zachodniej Australii budynkiem mieszkalnym o ujemnym bilansie emisji dwutlenku węgla. Oznacza to, że podczas swojego istnienia pochłonie więcej CO2 niż zostało wyemitowane podczas jego budowy i eksploatacji. Każdy metr sześcienny drewna konstrukcyjnego magazynuje około tony dwutlenku węgla, który został pochłonięty przez drzewa podczas wzrostu. Dla porównania – drewniana konstrukcja budynku Ascent w Milwaukee magazynuje tyle CO2, ile wyemitowałoby 2400 samochodów w ciągu roku!

Podsumowanie

Drewno, jeden z najstarszych materiałów budowlanych, przeżywa obecnie swój renesans dzięki nowoczesnym technologiom inżynieryjnym. Projekty takie jak C6 w Perth udowadniają, że nawet najbardziej ambitne konstrukcje mogą być realizowane z wykorzystaniem tego odnawialnego surowca. W obliczu kryzysu klimatycznego i pilnej potrzeby redukcji emisji CO2, drewniane drapacze chmur mogą stanowić ważny element zrównoważonego budownictwa przyszłości. Czy już wkrótce panoramy naszych miast zdominują ekologiczne wieżowce z drewna? Wszystko wskazuje na to, że przyszłość należy właśnie do tego materiału.

Małgorzata Piasecka

Już w młodości zafascynowana byłam procesem tworzenia i budowania. Spędzałam godziny w warsztacie, eksperymentując z różnymi projektami DIY, naprawiając drobne usterki w domu czy konstruując proste meble. Te wczesne doświadczenia zainspirowały mnie do podjęcia studiów na kierunku związanym z budownictwem i wykończeniem wnętrz. W trakcie nauki zgłębiłam zarówno teoretyczne aspekty projektowania i technologii budowlanej, jak i praktyczne umiejętności niezbędne do realizacji nawet najbardziej złożonych projektów. [email protected]